Zdrowie dla wszystkich jest dużą wartością. Aby o nie dbać musimy pamiętać o zbilansowanej diecie i aktywności fizycznej. Niektórzy chcąc wdrożyć w swoje życie kilka prozdrowotnych zmian, nie wiedzą od czego zacząć, gdyż brakuje im odpowiedniej wiedzy na ten temat. Piramida żywieniowa zawiera w sobie odpowiedzi na wszystkie pytania, które zadałaby każda osoba, która chciałaby zmienić swój styl życia na zdrowszy.
Czym jest piramida żywieniowa?
Piramida żywieniowa to schemat, który obrazuje najważniejsze zasady w procesie tworzenia codziennego jadłospisu. Informacje w niej zawarte, umożliwiają wielu osobom wdrożenie zdrowych nawyków do swojego planu żywieniowego.
Na dole piramidy umieszczone są składniki, które powinniśmy spożywać najczęściej. Najwyższy poziom piramidy przedstawia natomiast te elementy diety, których zalecane jest ograniczenie lub całkowite wyeliminowanie z diety.
Piramida żywienia jest skierowana do osób zdrowych, niezmagających się z chorobami, tj. cukrzyca, choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie, osteoporoza i otyłość. Osoby z wymienionymi schorzeniami powinny udać się do lekarza lub dietetyka w celu opracowania indywidualnej diety.
Jakie produkty powinniśmy spożywać najczęściej?
W Polsce pierwszą piramidę żywieniową opublikowano w 1995 r., ale co jakiś czas jest aktualizowana. Najnowsza wersja z 2017 roku, podobnie jak wszystkie poprzednie, za najważniejszy czynnik prozdrowotny przedstawia ruch, ponieważ aktywność fizyczna i zdrowa dieta są tak samo ważne. Nowa piramida żywienia zaleca aby przynajmniej 30 minut w ciągu dnia poświęcić na wybrany przez siebie rodzaj aktywności fizycznej. Dzięki temu wzmocnimy nasze serce, obniżymy ciśnienie krwi, poprawimy krążenie i utrzymamy prawidłową sylwetkę.
Warzywa i owoce niezmiennie stanowią podstawę naszego odżywiania. Zawdzięczamy im wielu składników odżywczych, tj. witaminy i minerały. Ponadto, ich obecność w diecie zapewnia nam mniejsze ryzyko występowania chorób układu krążenia, nowotworów czy cukrzycy.
Tłuszcze, jeszcze kilka lat temu postrzegane były jako produkt, którego stanowczo należy unikać. Traktowane były jako jedna z przyczyn występowania chorób cywilizacyjnych. Obecnie, jesteśmy już bardziej świadomi wpływu tłuszczów na nasz organizm. Szkodliwe dla naszego zdrowia są tłuszcze roślinne, głównie typu trans zawarte w olejach rafinowanych i margarynach. Zdrowe tłuszcze, czyli głównie nienasycone kwasy tłuszczowe wspomagają funkcjonowanie naszych narządów wewnętrznych, tj. serce i wątroba. Pełnowartościowe tłuszcze usprawniają również układ odpornościowy i układ krążenia. Ułatwiają także przyswajanie niektórych witamin.
Na kolejnym poziomie piramidy żywieniowej widnieją pełnoziarniste produkty zbożowe. Stanowią one źródło węglowodanów złożonych i błonnika, których nie może zabraknąć w naszej diecie. Warto uwzględnić te składniki w swoim jadłospisie, gdyż regulują one pracę układu pokarmowego i zapewniają uczucie sytości.
Produkty takie jak rośliny strączkowe, ryby, orzechy i pestki powinno się jeść dwa razy w tygodniu. Rośliny strączkowe są źródłem węglowodanów i wielu cennych witamin. Ryby dostarczają organizmowi kwasów omega 3, które działają przeciwzapalnie i usprawniają pracę mózgu. Orzechy i pestki chronią nas przed nowotworami, cukrzycą i chorobami serca.
Na czwartym poziomie piramidy żywieniowej znajdują się przetwory mleczne. Maślanki, kefiry, jogurty naturalne zwiększają naszą odporność i wspomagają oczyszczanie organizmu z toksyn. Ponadto, są doskonałym źródłem probiotyków.
Szczyt piramidy żywieniowej, czyli czego unikać w diecie
Za produkty spożywcze, które warto ograniczać w diecie uważane są: cukier, sól, tłuste mięso i alkohol. Oczywiście w niewielkich ilościach nie wyrządzą nam krzywdy, jednak w nadmiarze mogą przyczyniać się do zawału mięśnia sercowego, udaru mózgu, miażdżycy, nadwagi, otyłości i cukrzycy. Z powodu wysokiego ryzyka wystąpienia wymienionych chorób, rekomendowane jest wyeliminowanie lub ograniczenie spożywania tych składników.
Kolejną grupą produktów, których nie zaleca się jeść zbyt często są białe makarony, pieczywo i ryż, ponieważ nie dostarczają one naszemu organizmowi zbyt wielu wartości odżywczych i są bardzo kaloryczne.
Znajomość zasad zawartych w piramidzie żywieniowej i stosowanie się do nich korzystnie wpłynie na nasze zdrowie i samopoczucie. Zobrazowany wzór prawidłowego odżywiania się dostarcza nam wiedzy o jakości produktów spożywanych przez nas każdego dnia. Nie należy jednak zapominać, że jest ona wskazana dla osób zdrowych, które nie borykają się z poważnymi chorobami.
MJA